Genel bakış
Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ASEX), cinsel işlev bozukluklarını hızlı ve güvenilir bir şekilde değerlendirmek amacıyla geliştirilmiş bir öz-bildirim ölçeğidir. ASEX, cinsel işlev bozukluğu belirtilerinin yoğunluğunu ölçmek için kullanılan kısa bir değerlendirme aracıdır. Bu ölçek, özellikle klinik ve araştırma ortamlarında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Amacı
ASEX'in temel amaçları şunlardır:
- Cinsel işlev bozukluklarının değerlendirilmesi: Bireylerde cinsel işlev bozukluğu belirtilerinin tespiti ve bu belirtilerin ciddiyetinin ölçülmesi.
- İzleme: Cinsel işlev bozukluğu belirtilerinin zaman içindeki değişimlerinin izlenmesi ve tedavi etkinliğinin değerlendirilmesi.
Yapısı
ASEX, cinsel işlevin beş farklı alanını ölçen 5 sorudan oluşur: cinsel istek, cinsel uyarılma, vajinal/lubrikasyon durumu ya da ereksiyon, orgazm ve genel memnuniyet. Her bir soru, bireyin cinsel işleviyle ilgili yaşadığı sorunların derecesini ölçmek amacıyla tasarlanmıştır.
Kullanım Alanları
- Klinik Kullanım: ASEX, psikologlar, psikiyatristler ve diğer sağlık uzmanları tarafından cinsel işlev bozukluklarını değerlendirmek için kullanılır.
- Araştırma Kullanımı: Ölçek, cinsel işlev bozukluklarının araştırılması ve tedavi yöntemlerinin etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla bilimsel çalışmalarda da yaygın olarak kullanılmaktadır.
Psikometrik Özellikler
ASEX, güvenilir ve geçerli bir değerlendirme aracı olarak kabul edilir:
- Güvenilirlik: Ölçek, yüksek iç tutarlılık göstermekte olup, alfa Cronbach katsayısı genellikle 0.80’in üzerinde rapor edilmiştir. Bu, ölçeğin cinsel işlev bozukluklarını tutarlı bir şekilde ölçtüğünü gösterir.
- Geçerlilik: ASEX, yapısal geçerliliği iyi olan bir ölçektir ve diğer cinsel işlev bozukluğu değerlendirme araçlarıyla anlamlı derecede ilişkilidir.
Sonuç
Arizona Cinsel Yaşantılar Ölçeği (ASEX), cinsel işlev bozukluklarının değerlendirilmesi için güvenilir ve geçerli bir araçtır. Ölçeğin basitliği ve etkinliği, klinik uygulamalarda ve araştırma çalışmalarında yaygın olarak kullanılmasını sağlamaktadır. ASEX, bireylerde cinsel işlev bozukluğu belirtilerini belirlemeye ve tedavi sürecini izlemeye yardımcı olarak, cinsel sağlığın iyileştirilmesine katkıda bulunur.
Kaynak
A. McGahuey, Alan J. Gelenberg, Cindi A. Laukes, Francisco A. Moreno, Pedro L. Delgado, Kathy M. McKnight, Rachel Manber, C. (2000). The Arizona Sexual Experience Scale (ASEX): Reliability and Validity. Journal of Sex & Marital Therapy, 26(1), 25–40. https://doi.org/10.1080/009262300278623